Carriere
Bij de inrichting van een magazijn is het zeer belangrijk rekening te houden met het aanbrengen van veiligheidselementen aangezien dit zeer essentieel is. Hoewel elk magazijn anders is, mag niet uit het oog worden verloren dat de activiteiten in dit soort complexen hoge risico's met zich meebrengen die men ten koste van alles dient te vermijden.
Ieder land, elke regio en zelfs iedere gemeente kan specifieke normen hebben wat betreft brandpreventie en brandveiligheid die de ontwerper te allen tijde dient toe te passen. Zo voorkomt men later problemen; zowel vanwege eventuele situaties die zich kunnen voordoen, als door administratieve en juridische consequenties van het niet naleven van de regels.
Brandgevaar
Er bestaan talloze bouw- en veiligheidsnormen, opgesteld door experts, die uitgebreid ingaan op brand gerelateerde onderwerpen, hoe ze ontstaan en zich verspreiden, of op welke manier ze ontdekt en geblust worden. Het gaat hier om een zeer ingewikkelde materie die buiten de doelstellingen van dit artikel valt. Het doel hier is slechts een leidraad te geven die moet worden opgevolgd, om het risico op het ontstaan en de gevolgen van een mogelijke brand te beperken.
Het handmatig blussen van branden in moderne opslaginstallaties kan uiterst moeilijk zijn, om niet te zeggen onmogelijk; er worden zeer smalle gangpaden gebruikt met structuren van tussen de 10 en 20 meter hoog (en het is nog moeilijker wanneer deze structuren de 20 m overschrijden). Maar zelfs in magazijnen met stellingen van slechts 4 of 5 meter hoog is het al aan te bevelen een integraal sprinklersysteem aan te leggen, in plaats van uitsluitend afhankelijk te zijn van een installatie die aan het plafond van het magazijn is gemonteerd, zoals meestal het geval is. Het inroepen van de ervaring van een expert op het gebied van brandbeveiliging, dient onderdeel uit te maken van het magazijnontwerp.
De brandveiligheid is daarom een prioriteit bij het ontwerpen van een installatie. Een brandblussysteem pas aan het einde ontwerpen, kan tot gevolg hebben dat het magazijn geen veilige plek is of dat het project drastisch moet worden gewijzigd of zelfs niet kan worden uitgevoerd. De vluchtroutes die worden gebruikt om te zorgen dat de medewerkers het pand op tijd verlaten bij een voorval, kunnen bijvoorbeeld invloed hebben op het ontwerpen van de ruimtes en zelfs op de keuze van de apparatuur voor goederenafhandeling.
Onder normale omstandigheden moet de beschrijving van het magazijn brandmelders (vlammen, kleur of rook) en automatische of semi-automatische blusapparaten (door middel van water, schuim of gas) bevatten. Rook moet niet alleen worden opgevat als een brandgevaar, maar ook als een bedreiging voor de gezondheid van het personeel en de opgeslagen goederen.
Magazijnstellingen met brandblussystemen
Mogelijke botsingen tussen de stellingen en de apparatuur voor goederenafhandeling kunnen invloed hebben op de plaats, de hoogte en de belasting van de magazijnstellingen en op het soort afhandelingsmaterieel dat gebruikt zal worden. De risico's tot een minimum beperken, om zo een veilige omgeving te creëren, dient een van de belangrijkste aandachtspunten van de ontwerper van het magazijn te zijn.
Brandpreventiesystemen in de installatie
Brandpreventie bestaat in principe uit het beperken van de situaties die brand kunnen veroorzaken, met andere woorden: de risico's.
Wat kan men doen om brand te voorkomen?
Ten eerste moet men, voor zover dit mogelijk is, vermijden om ontvlambare of brandbare producten op te slaan. Wanneer dit niet kan worden vermeden, dan moeten de goederen worden beschermd tegen ondermeer de volgende risico's: de nabijheid van rokers, defecte elektrische installaties en mogelijke onderhoudsactiviteiten, zoals bijvoorbeeld solderen.
Men moet er ook rekening mee houden dat producten die verpakt zijn in kartonnen dozen, zeer brandgevaarlijk zijn. Er worden dan ook vaak kartonnen verpakkingen aangetroffen die, uit kostenoverwegingen, niet brandwerend zijn gemaakt. Tevens worden de goederen meestal op houten pallets gestapeld, die ook gemakkelijk vlam vatten omdat ze niet brandwerend gemaakt worden en steeds van opslaglocatie veranderen.
Voorbeeld van een houten pallet
Deze factoren geven goed de verantwoordelijkheid aan om voor elk bedrijf en voor elke activiteit de beste oplossing te vinden aangaande de beveiliging tegen brand. Hiervoor moeten alle factoren bestudeerd worden die het risico op het ontstaan van brand kunnen terugdringen. De kartonnen verpakkingen bijvoorbeeld, kunnen van etiketten zijn voorzien, of zijn afgeplakt voor reclame- of distributiedoeleinden, of zijn omwikkeld met materialen die veel rook en giftige gassen produceren. Bovendien vormen ze zelf al brandbaar materiaal. Dit probleem kan vaak worden vermeden door simpelweg kunststof magazijnbakken te gebruiken, die zelfs van minder goede kwaliteit kunnen zijn dan karton, maar die evengoed voldoen.
Een ander voorbeeld dat aantoont dat men op alle details moet letten: losse metalen onderdelen in metalen magazijnbakken kunnen een groot risico vormen omdat er zich onderin de magazijnbak olieresten kunnen vormen. Daarom moet er vooraf bij het ontwerpen van het magazijn en het bepalen van de verschillende procedures, voor deze losse metalen onderdelen een inspectie- en schoonmaakmethode worden ingesteld.
Bovendien maakt krimpfolie dat gebruikt wordt om pallets in te pakken, de pallets nog brandgevaarlijker, hoewel het meer bijdraagt aan de verspreiding van de brand dan aan het ontstaan ervan. Een lading blikken daarentegen, met ontvlambare vloeistof, omwikkeld met krimpfolie, is beter beschermd tegen vuur dan wanneer ze deze bescherming niet zou hebben. Bij brand fungeert het plastic zelf als een barrière tegen verhitting van de goederen, waardoor het vlampunt op die manier wordt vertraagd en zodoende het moment waarop het zou kunnen ontvlammen.
Bij brand werkt karton daarentegen als een schild tegen het water. Maar wanneer de temperatuur echter oploopt wordt krimpfolie droog materiaal voor het vuur.
Ook al houdt men rekening met al deze zaken en neemt men alle raadgevingen in acht, dan nog is het onvermijdelijk dat er een zeker brandgevaar bestaat in een magazijn. Daarom is het beter dit te onderkennen en de noodzakelijke voorzorgsmaatregelen te treffen om de gevolgen ervan te beperken; zowel die door vuur, rook en hitte veroorzaakt worden, als door het water dat wordt gebruikt bij het blussen, iets wat erg vaak voorkomt.
Een oplossing voor magazijnen met een groot volume of waar goederen met een hoog risico worden opgeslagen, kan men de ruimte verdelen in verschillende sectoren door middel van vuurbestendige panelen.
Een andere goede reden om het magazijn in verschillende sectoren te verdelen, is de aanwezigheid van een bepaald aantal goederen met een hoge waarde, die beschadigd kunnen raken wanneer ze worden geblust met water en die, wanneer ze zouden worden geblust met schuim of gas, geen schade zouden lijden (systemen die kunnen worden gebruikt bij kleine volumes en voor bepaalde soorten vuur en materialen).
Als er brandwerende panelen worden gebruikt, kan het nodig zijn om brandwerende deuren te installeren voor de toegang van voertuigen, transportbanden, personeel enzovoort. Het zou ook zo kunnen zijn dat men om deze reden gebruik moet maken van heftrucks met intrekbare masten om door deze deuren te kunnen.
De huidige tendens is om magazijnen met een groot volume onder te verdelen, en daarom zijn ze normaal gesproken ingedeeld in verschillende sectoren. In bepaalde gevallen worden er op zichzelf staande gebouwen geïnstalleerd die onderling worden verbonden door automatisch geleide voertuigen (AGV’s). Een dergelijk systeem brengt hoge investeringskosten met zich mee die moeten worden bestudeerd in de context van de ondernemingsstrategie en de bedrijfsactiviteit.
Brandblussysteem in de magazijnstellingen: sprinklers
Magazijnstellingen moeten, ook al is het risico op brand tot een minimum teruggebracht, worden uitgerust met een integraal branddetectie- en blussysteem. Dit geldt voor alle magazijnstellingen, of ze nu vast of verrijdbaar zijn. Voor de laatste categorie bestaan er tegenwoordig geavanceerde watertoevoersystemen.
Normaal gesproken bevinden de wateraansluitingen zich beneden in het gebouw en moet het water naar de sprinklers in de magazijnstellingen worden geleid.
Het aantal te installeren sprinklers en hun positie op elk niveau van het magazijn wordt bepaald op basis van de risicofactoren van die specifieke installatie en van wat er op elk niveau kan gebeuren. De sprinklers moeten strategisch worden geplaatst, zodat ze zonder storingen kunnen functioneren.
In veel gevallen is het voldoende om alleen aan het plafond sprinklers te installeren, afhankelijk van de hoogte van het gebouw en de vuurbestendigheid van de producten.
In ieder geval is het raadzaam om, zowel voor de installatie van sprinklers als voor alles wat te maken heeft met veiligheidskwesties in het algemeen, de hulp, kennis en ervaring in te roepen van een veiligheidsspecialist, omdat de hier beschreven kenmerken van een magazijn, de installaties en wat er is opgeslagen wezenlijk kunnen verschillen van dat wat hier besproken is.